?اول اخلاق بعد سیاست 

اخلاق به خصائص روحی وروانی بازگشت دارد ساحتی که بین علم وایمان وعمل قرار می گیرد بعدی درانسان هست که تفکر می کند واین عقل است بعد دیگر آدمی را به ایمان رهنمون می شود که فطرت است و بعدی است که سرباز  پیاده ومکلف به انجام دستورات است که بعد عملی است و آنچه بعد از علم وایمان و قبل از عمل نقش اسایی در ساختار مادارد بعد اخلاقی یا همان  فضائل ورذائل اخلاقی است در بعد اخلاقی اوصافی چون بخل و حسد وحرص می توانند هم بر اندیشه وهم ایمان وهم عمل تاثیر بگذارند و پوشش وحجاب و مانعی برابر  همه باشددر واقع دربعد اخلاقی بیش از هر چیز منفعت یا مصلحت شخصی مورد لحاظ قرار می گیرد  وبسیاری از حقایق و واقعیات درپای منیت ها قربانی می شود با علم وحتی گاه با ایمان به حقیقت یا واقعیتی آن حقیقت انکار می شود چون مخالف منفعت شخصی است و  هرچه تجربه فردی واجتماعی آدمی بیشتر می شود بهتر به اهمیت واولویت اخلاق در ساختار فردی و جمعی انسان پی می بریم در قرآن نیز عامل وعلت انحرافات واول وآخر اعوجاجات بازگشت به اخلاق دارد آنچه که شیطان و آدم را می لغزاند در هردو امری مربوط به حوزه اخلاق است نه علم یا ایمان آدم و شیطان هردو علم وایمان به خدا داشتند اما در حیطه اخلاق لرزیدند که یکی با تکبر وخودبرتر بینی سقوط می کند 

قَالَ فَاهْبِطْ مِنْهَا فَمَا یَکُونُ لَکَ أَن تَتَکَبَّرَ فِیهَا فَاخْرُجْ إِنَّکَ مِنَ الصَّاغِرِینَ 

خدا فرمود : از این جایگاه و منزلتت [ که عرصه فروتنى و فرمانبردارى است ] فرود آى ؛ زیرا تو را نرسد که در این جایگاه بلند ، بزرگ منشى کنى پس بیرون شو که قطعا از خوارشدگانى .(اعراف/13)  

و دیگری با حرص و زیاده طلبی وبی صبری وناشکیبایی هبوط می کند 

وَلَقَدْ عَهِدْنَا إِلَى? آدَمَ مِن قَبْلُ فَنَسِیَ وَلَمْ نَجِدْ لَهُ عَزْمًا 

یقینا پیش از این به آدم سفارش کردیم پس فراموش کرد و عزمى استوار براى او نیافتیم .(طه/115)  

و به خاطر اهمیت ویژه اخلاق است که پیامبر اکرم هدف بعثت خودرا تکمیل مکارم اخلاق می داند همچنین  اخلاق خاص ترین و خصوصی ترین ساحت وجود آدمی است عقل وفطرت انسان از اجتماع تاثیر وتاثر می پذیرد وغالبا افراد تحت تاثیر اجتماع نوع علم وایمانشان متعین می شود اما اخلاق را خود انسان می سازد یا ازطریق ژن ووراثت که حامل خصوصی ترین اوصاف است به ارث می برد ودشوار ترین تغییر هم تغییر اخلاقی است که تغییر گوهر وجود شخص است و معیار ومحک انسان شدن ودین داری حقیقی نیز اخلاق است وبس ادعای ایمان وعلم زمانی صدق وحقانیتش اثبات می شود که با اخلاق محک بخورد تعریف وتمجید خداوند از پیامبر اعظم هم نه با عنوان عالم بزرگ یا مومن درجه یک بلکه با خلق عظیم است

وَإِنَّکَ لَعَلَى? خُلُقٍ عَظِیمٍ 

و یقینا تو بر بلنداى سجایاى اخلاقى عظیمى قرار دارى .(قلم /4)  

 واگر در عرصه سیاست واجتماع به عیان می بینیم که خصوصا مدعیان دین وایمان نشانه های آشکاری از ضعف اخلاقی خودرا به نمایش می گذارند نشان از دشواری خودسازی اخلاقی است بهانه های بنی اسرائیلی امروز مدعیان درقبال هر کار دولت یک نمونه بارز است فرضا اگر اتقاقی در مبادلات بین المللی نیفتد می گویند روح برجام به غارت رفت اگر قرارداد مهمی با شرکت های بزرگ بسته شود فریاد بر می آورند که خیانت کردید واین یعنی همه این ها بهانه است و حسادت پنهان در ورای این فریادهای گوش فلک کر کن برای همه کاملا آشکار است ولذا به اینان و خود توصیه می کنم برگردیم و  قبل از سیاست ورزی به خود سازی اخلاقی بپردازیم